ORTANIN ALTI
Kimi insan mal mülk sahibi olmak için soluk alıp verir şu dünya üzerindeki zavallıca sürdürdüğü serüveninde.
Çoğunlukla da her bakımdan ortanın altı bir yeteneği ve yeterliği vardır bunların.
Boyuna biriktirirler. Muhtemelen ağır yoksulluk görmüş ebeveynlerinden biri, o daha çocukken kafasının içine bir gelecek hapisanesi kurmuştur.
Bolvadinli Kız romanında bu konuda X ile Asım Efendi'nin konuşması, daha doğrusu X'in Asım Efendi'ye içini boşaltması iyi bir örnek teşkil eder:
《Sen onu öyle söyleme Asım Efendi. O öyle değil. 1950'lerin ortaları... Demokrat Parti iktidarda... Ben henüz üniversiteye yeni başlamışım, Asım Efendi... Senin o söylediğin gibi bir tanıdığım vardı; oturup birer kahve içelim dersin, ne yapar eder, konuyu çok para kazanmaya getirir herifçioğlu... Aç büyümüş. Yerinmiş hep varlıklı çocuklara...
Yaş olmuş elli... El elde baş başta, bir iş yerinde muhasebe tutar... Yalnız iş yerinde değil, evde de, yolda da, arkadaş toplantılarında da diline doladığı patronun serveti... Böyle, çok para kazanmak üzerine kafa ütüler dururdu boyuna...
Bir gün dedim ki: 'Yahu ben hayat seviyemi belli bir noktaya getirdim. Fazlasını da istmiyorum. Adnan Bey hazır demişken 'her mahallede bir zengin yaratacağım...' Git, bizim mahallenin zengini de sen ol... Sen git zengin ol, benim öyle planlarım da sorunlarım da yok... Eğer benle ahbaplık edeceksen; kahvemizi içelim, hayattan, edebiyattan bilimden konuşalım. Müzik dinleyelim. Hatıralarımızı eşeleyelim. Fıkra anlatalım, gülelim. Hatta senle dans etmeye bile varım, yeter ki şu para pul konularına girme!'
Her gece sarhoş, bu yüzden de vücutça sağlıksız, sigara içiyor, nadiren banyo yaptığı için de keçi gibi kokuyor, giyinmeyi bilmiyor!
Çok para kazanacakmış! Çok parası olsa ne olacak o haliyle? Böyle bir adam!
Uzak durun öylelerinden Asım Efendi. Huzurunuzu çalarlar sonra...
Babam aileden varlıklı bir adamdı ben çocukken; yaşamayı ve ailesini yaşatmayı bilirdi, severdi...
Para üzerine konuştuğunu duymadım. Paradan söz etmek ayıptı bizde, Asım Efendi. Yediğini içtiğini diline dolamayı sevmezdi. Kendi boş dünya görüşüyle sizin hayatınızdan parça çalanlara izin vermeyin, Asım Efendi... Parayı çok seven insan sonunda ya hırsız olur ya arsız. Neyse işte, Asım Efendi...》
İşte, Bolvadinli Kız romanında da sözü edilen o tür paradan puldan söz etmekten çekinmeyen kimi insan mal mülk sahibi olmak için soluk alıp verir şu dünya üzerinde. Bunların ikisi bir araya geldi mi, kamunun arazisi üzerine kaçak ev yapmanın hikmeti üzerine konuşur.
