Bir kısa film izledim. Eski bir kısa filmci olarak, zihnim zamanda yolculuğa çıktı ister istemez...
Eski bir zamanda kalmış o yitik hazinenin bulunduğu mahzenin kapısına yaklaştığım duygusuyla heyecan duydum.
Kendi kısa filmcilik günlerime gittim, o kutsal hazinenin bulunduğu odanın kapısına...
Sinema Okulunda başlayan olağanüstü serüven! İlk Filmim: Özgürlük Tutkusu...
Diğer kısa filmler: Hikâye Anlatıcısı... Düş Akıntıları... Esrime... Büyülü Günlerimiz... Komik Ölüler Ülkesi... Ateşe Pervane Olan Kelebekler… Göz… Aşkın Cenaze Töreni...
Filmlerimin peşinden şehir şehir, ülke ülke, festival festival koştuğum şu heyecan dolu altın günlerim...
Uzaklardan gelen güzel haberler...
...
Ankara Film Festivali kapsamında, TRT’nin yaptığı Kısa Filmciler isimli televizyon programında yaptığım Kısa Film - Kısa Şiir başlıklı tanımlamayı ve konuşmayı hatırladım şu an...
18 yaşındaydım. Kısa filmcilerin en genci...
Size inanıp yola çıkmış oyuncuların, kameramanın, kurgucunun, daha başka sizi seven özel insanların, filminiz üzerinizden duyduğu büyük heyecan...
Böylesine güzel bir dünyanın içinden geçer, her kısa filmci ya da kısa film yönetmeni.
Filmiyle beraber akar içi, kalbi, zihni. Filmler kısa, umutlar ve hayaller uzundur...
Birden bire aklıma, “bir uzun filmim olmadı, ama Uzun Metraj adında bir kısa filmim oldu” diyen bir kısa film yönetmeninin sözleri geliyor.
Hoşluk dolu bir anı...
Kısa film nedir?
Kütahya’nın Tavşanlı köyünde kurduğu film yapma hayallerini dünya ölçeğine taşıyan düş ustası Ahmet Uluçay’ın o televizyon programındaki saf, naif, içtenlik dolu sözlerini hiçbir zaman unutmadım: “Ülkemizde kısa film, uzun metraj film çekmek isteyip de maddi olanaklar nedeniyle uzun metraj film çekemeyen yönetmenlerin çektiği filmlere denir.”
Gülümsemiştik...
İçime dönüp bakmıştım. Hatta içimdeki o on sekiz yaşındaki kısa film yönetmeni Cengis Asiltürk başını göğsümden dışarıya uzatarak kendi yüzüne bakmıştı.
Evet; Ahmet Uluçay son derece ciddiydi.
Söz konusu televizyon programından hemen önce ilk kısa filmini Ankara Film Festivali kapsamında izlediğimiz, daha sonra birçok uzun metrajlı film çekecek olan Mustafa Altıoklar’ın tanımı bilimseldi: “Kısa film; çarpıcı bir konunun, çarpıcı bir biçimde, olabilecek en kısa sürede anlatıldığı filmdir.”
Aslında iki tür kısa film var. Bunlardan ilki Mustafa Altıoklar’ın tanımladığı “gerçekten kısa filmler”, öteki Ahmet Uluçay’ın tanımladığı “uzun filmin kısaltılmış olarak çekildiği kısa filmler.”
Ben kısa filmciliğim sürecinde hep Ahmet Uluçay’ın dikkat çektiği kanatta bulundum. Hem benim çektiğim kısa filmler hem de birçok kısa film yönetmeni tarafından çekilen filmler aslında uzun metraj olarak çekilebilecek konuların kısaltılarak çekildiği filmlerdi.
Hikâye anlatma biçiminin şimdilik en gelişmiş yöntemi olan film, kimi zaman tecimsel değere sahip meta, kimi zaman bir sanat yapıtı olarak değerlendirilir. Kurgu, altlıklar üzerinde hareket ettirilen kamera, mekânlar, vinçler, sinematik görsel işitsel yeniliklerin yaratılmasına olanak veren cihazlar, ışık, renk, aksesuar, özetle teknolojik yenilikler, neredeyse yeniliklerin bulunuşuyla eşzamanlı olarak sinemada kullanılageldi. Kaldı ki, sinemanın kendisi en ilginç buluşlardan biri.
Lumière Kardeşlerin Bir Trenin Chotat Garına Gelişi adlı filmini 28 Aralık 1895’te izleyenlerden (ilk sinema izleyicisi sayılan 35 kişiden) kimilerinin perdeye yansıtılan trenden korkarak sandalyelerin altına gizlendiği anlatılır.
Bu örnek, insan zihninin teknolojik buluşları ilkin kolay kabullenemediği bilgisini vermesi açısından ilginçtir.
Lumièreler’in bu gösteriminden etkilenen tiyatrocu Méliés, film kamerası satın almak istediğinde, Baba Lumière, sinemanın (en azından Hollywood’da) böylesine büyük bir sanayi kolu olma sürecine tanıklık eden günümüz insanını şaşırtacak bir yanıt verdi: “Bu buluş satılık değil... Bu olumsuz yanıtım için bana teşekkür borçlusunuz delikanlı. Eğer onu size satsaydım iflasınıza yol açardı!”
Cinématographeın patentini 1900 yılında Pathé’ye satacak olan August Lumière ise, Méliés’in teklifine olumsuz yanıt verirken, sinemanın geleceği hakkında babasından çok daha kötümserdi: “Buluşumuz bir süre için bilimsel bir merak uğruna kullanılabilir. Bunun dışında onun tecimsel bir değeri yoktur!”
İlk kısa filmcilerin bu düşüncelerine aldırmayan Méliés, İngiltere’de yaşayan William Paul’in bioscopunu satın alıp sinemanın sanat haline gelmesini sağlayan önemli kısa filmcilerden oldu. Sinema, bugün de kullanılmakta olan birçok dil tekniğini Méliés’e borçludur.
Onun, sinema sanatının ruhunu, daha ilk günlerde sarsılmaz bir inançla kavradığını, şu sözünden anlıyoruz: “Sinemada sözün hiçbir değeri yoktur, ama devinim her şey demektir.”
İnsanlığa hikâye anlatma arzusu duyan kısa filmcilerin film çekerken öncelikle görsel bir sanat yaptığını unutmaması gerekir. Sinema hareketli görüntülerle, film dilinin grameriyle (görüntü dizimiyle) hikâye anlatılan bir sanatıdır.
Hikâye anlatmayan deneysel filmler yok mu, var... Onlar, video klip etkisinden başka bir iz bırakmıyor insan belleğinde.
Cengis T.Asiltürk
