Bu yazının ilk bölümünde, 9 Ekim 2019 günü, Suriye sınırımızda TSK nın tarafından başlatılan Barış Pınarı harekatının ilk günlerinde Suudi Arabistan ve Mısır’ın girişimiyle Arap Birliğinin ve Filistin’in harekatı kınaması üzerine başlıktaki soruyu sormuştuk. Suriye konusunda başlangıçta yapılan hatalar nedeniyle, Atatürk’ten buyana” Ortadoğu’da sorunlara taraf olmama” geleneksel dış politikanın terk edilmesine değinmiş, Suriye’ye girmenin kolay ve fakat çıkmanın zor olacağını belirtmiştik. En kısa zamanda, başta Suriye olmak üzere,bölgede yerel aktörlerle çıkarlarımızın gözetileceği barışın şartlarının sağlanarak harekatın bitirilmesi temennisinde bulunmuştuk. Ancak , ABD başkanı Trump’ın Türkiye Cumhurbaşkanına(ülkemize), diplomatik nezakete uymayan, tehdit ve hakaret dolu mektubunun basına sızdırılmasından hemen sonra ,18 Ekim günü Ankara’ya gelen başta ABD Başkan Yardımcısı Pence ve üst düzey ABD heyeti ile yapılan anlaşma gereği, 22 Ekim 2019 tarihine kadar(bu yazının yazıldığı saatlerde süre bitmemişti) harekatın durdurulduğunu hep birlikte öğrendik. Uluslararası anlaşmalara göre ,Suriye devleti ,muhatabımız olarak, sorunun çözümünü sağlamamız gerekirken, birden bire emperyal güç, ABD muhatabımız oluverdi. Ülkemizi II. Dünya savaşına sokmamayı başaran diplomasi ustası II. Cumhurbaşkanımız İsmet İnönü’nün “emperyal devletlerle anlaşma yapmak, ayı ile yatağa girmeye benzer” ifadesinin geçerliliğini koruduğunu, hep birlikte bir kez daha yaşıyoruz. ABD tarafı taahütlerini ne kadar yerine getirebilecek, Esat rejiminin arkalayan , harekat bölgesinde karşımıza çıkan, Rusya’nın tavrı ne olacak? Bugüne kadar, TSK dan 5 Asker şehit, 86 yaralı; Suriye Milli Ordusundan , 76 şehit, 273 yaralı oldu. Teröristlerin havan ve füzeleriyle yerleşim yerlerimizdeki 18 sivil kaybımız ve onlarca yaralımız oldu. TSK tarafından yapılan basın bildirisinde, harekat bölgesinde, 111 yerleşim yeri ve 1500 km2 alanın kontrol altına alındığı 765 teröristin etkisiz hale getirildiği açıklandı.
Şimdi başlıktaki sorumuzun yanıtını arayalım. Türkler, Orta Asya’ya yayılan Araplarla M.S 720-721 yılları arsında, Batı Türkistan beyleri mücadele ederken, Çinlilerden yardım istediler.MS 751. Yılında Araplarla Çinliler arasındaki Talas savaşında , Çin hanedanının düşmanı Karluk Türklerinin Araplara destek vermesiyle, Çinliler ağır bir yenilgiye uğradı. Bundan sonra , bölgede hakimiyeti güçlendiren Arapların baskısı ve etkisiyle İslamiyet Türkler arasında hızla yayıldı. Araplar bundan sonra, İslamiyeti kabul etmeyen Türkleri ve Moğolları köle yapma politikası güttü. M.S 1250 yıllarında sonra Moğol –Türk İlhanlı devletinin hükümdarı ve Cengiz Han’ın torunu olan Hülagü Han , Emeviler ve bazı Abbas halifelerinin Türk ve Moğol halklarına kötü muamele etmesi üzerine, bunu önlemek, Abbasi devletini yıkmak, Mısırda Memlüklu Devletini ele geçirmek üzere , 1255 yılında ağabeyi Mengü Han tarafından görevlendirildi. Hülagü han uzun savaşlardan sonra 13 Şubat 1255 yılında Bağdat’a girdi. Kent bir hafta yağmalandı, Abbasi halifesi Mutasım ve ailesi olmak üzere ve çok büyük katliam yapılarak bazı kaynaklara göre 200.000 e yakın insan öldürüldü. Bağdat ‘daki Medreseler, kitaplıklar yakılıp , yıkılıp yağma edilip kent harabeye döndürüldü.Yapılan vahşetin ve tahribatın Dünya ve Moğol tarihinin en acımasız olayı olduğu söylenir. İşte peygamber soyundan geldiklerine inanılan halifelerinin ve yüzbinlerce Arabın katledilmes sonucunda, bu vahşet ve olumsuz barbar Türk imgesi yüzyıllar boyu Arapların hafızasından silinmemiş, günümüze kadar gelmiştir.
ikinci kök nedeni ise, Osmanlı Padişahı, Yavuz Sultan Selim’in, halifeliğin Cihad ile tüm Müslümanları , bir ordu içinde toplayıp, yönlendirebileceği inancı ile, 1517 Ridaniye Savaşı İle Memlukluları yenerek, kutsal emanetleri ele geçirip İstanbul’a getirmesi ve Ayasofya Camiinde yapılan törenle Halife ve Haim-i Haremeyn-i Şerifeyn(Yani Mekke ve Medine’in hizmetkarı) ilan etmesidir. Ancak bu düşünüldüğü gibi olmamış, Arap dünyası peygamber soyundan gelmeyen, barbar ve etrak-i ,bi-idrak ( idraki olmayan) görerek küçümsedikleri, Türklere geçmesini asla hazmedememiş, Yavuz’a destek vermemişlerdir. Bunun üzerine Yavuz Sultan Selim , Arap dünyasının önde gelen 2000 aşiret reisi ve ulema aileleri ile birlikte payitaht’a davet edilmiş, kendilerine Osmanlı bürokrasisinde paşa ünvanı vb ile verilerek boğazdaki yalılara yerleştirilmiş, küçümsenen Türklük nedeniyle, bürokrasiden Türk kökenliler uzaklaştırılmış, bunlara etkin görevler verilmiştir, Böylelikle tepkiler yumuşatılmaya çalışılmıştır.(bu olgunun etkisi ile, daha sonraki yıllarda fetvalarla, kitaba uygun değil, günah, vacip değil denilerek aslı astarı olmayan fetvalarla, Osmanlıdaki tüm yenileşme hareketleri köreltilmiştir. Hatta Arap ulemanın etkisindeki bürokrasi, padişahları baskı altına alarak, “meleklerin bacaklarını gözetliyorlar” diye boğazdaki rasathanenin bombalanması, daha sonraları matbaaya karşı çıkmasıyla simgelenen ve Osmanlının tanzimata kadar etkisi devam edecek gerileme dönemine girmesinin kanımca başlıca nedeni olmuştur.Bu başka bir yazı konusudur) . Ancak, Arap halklarının zihninde hiçbir zaman, Osmanlı-Türk kimliği ve Osmanlının Arap topraklarındaki hakimiyeti benimsememiştir. Yıllar sonra, bilinç altındaki bu tepkiyi keşfeden İngiliz Casusu Lawrence, Mekke Emiri Faysal’a halifeliği vaad ederek, tüm Arapları Osmanlılara karşı kışkırtmış, gerilla baskınları ve saldırılarla Osmanlıyı bunaltmıştır. 1918 yılında Mondros Mütarekesiyle bu topraklardan resmen çekilmek zorunda kalan Osmanlı Ordusu Subayları ve askerlerinde bu olaylar ve anıları anlatıla gelmiş, Anadolu’da Araplara duyulan güvensizlik Cumhuriyet döneminde de, AKP hükümetine kadar devam etmiştir. Ancak 17 yıllık AKP hükümeti, “stratejik derinlik , paradigmaları yıkıyoruz, sıfır sorun” vb söylemlerle, İslam Konferansı ile Araplara tüm yakınlaşma çabalarına karşın, Suriye’de bulunan Hıristiyan ve emperyal devletlere seslerini çıkarmayan Araplar, tarih boyunca olduğu gibi sadece Müslüman Türklere karşı birlik olmuşlar ve barış pınarı harekatına karşı çıkmışlardır. Bu tepki karşısında Cumhurbaşkanı desteği gene, olmayan desteği Türk dünyasında aramış alalacele Bakü’deki toplantıya gitmiştir Sonuç olarak, Hızla Atatürk’ün çizdiği geleneksel dış politikalarına dönerek,bu bataklıktan onurumuzla çıkmamız gerekiyor. Halifelik ve din kardeşliği, rabia işareti, kızılelma, islamın son ordusu (?) vb gibi gerçekçi olmayan hamasi yaklaşımları terk edip, çözüm için emperyal devletleri değil, Suriye Devleti ve akrabalık ilişkilerimizin olduğu bölgedeki terörist olmayan yerel aktörleri muhatap almamız gerekiyor. Yoksa bu bataklıktan daha fazla onurumuz incinmeden ve daha çok Mehmetçik kanı dökülmeden çıkabilmemiz çok güçtür.
22.10.2019
Serdar ERKAN
